Türk Turistinin Profili

Bugünlerde Rehberlikte 40. senemi tamamladım. Bu 40 sene içerisinde sadece yabancı turistlere değil, Türk turistlere de yurtdışında 70’in üzerinde ülkede servis verdim. Yoğun istek ve edindiğim şahsi tecrübelerime göre TÜRK turistlerinin profillerini benim bakış açımdan sizlerle paylaşmak istiyorum.

1970-80 onluğunda “Almanya’ya akraba ziyaretleri” ile başlayan yurtdışı turları, Özellikle Özal dönemi ile patlayan yurtdışından Türkiye’ye gelen yabancıların (incoming) “dönüş uçakları”nın boş kalkmaması amacıyla başlatılan yurtdışı (outgoing) “organize turları” nı geliştirdi. Elbette bu ilk dönem sadece yurtdışına çıkabilmek önemliydi, 2. aşamada ise nereyi gördüğü önem kazandı, son aşamada ise elit zevkler öne çıkmaya başladı.

İşte izlenimlerim;

1. aşama turlar;1991-94’lerde İstanbul çıkışlı ve Otobüsle yapılan İTALYA turlarına katılan Türkler, daha sonra Türkiye’ye gelen turistlerin dönüş uçaklarını değerlendiren seyahat acenteleri vasıtası ile; sırası ile Paris, İspanya (Madrid-Barcelona), Prag, Budapeşte, Viyana, Mısır, Tunus destinasyonlarına yöneldiler.

2. aşama turlar; Bu sıralamayı bitirenler için tarifeli seferlerle “overseas” turları başladı. Kuzey Amerika, Güney Amerika, Uzakdoğu, Avusturalya, G.Afrika v.s.

3. aşama turlar; Bugün artık bizim satış portföyümüzde ZANZiBAR, PHi_PHi, KRABi, SHARM EL SHEIK, TAHiTİ-MOOREA, CAPE-VERDE, HAWAi-MAUi, CANCUN, KOTA KiNABALU, BORA-BORA, ARUBA, LANGKAWİ, KOH SAMUi v.s. var.

Eğer Türk turistinin profilini çıkarmak istersek aşağıda ki gibi sınıflandırmam gerekir.

Özal Dönemi zenginleri; Dil bilmezler, tur için ödedikleri parayla oteli ve rehberi de satın aldıklarını düşünürler, tuzluk isterken bile sizi “HEYY,PIŞŞT gel gel.. Tuzluk-Tuzluk” diye çağırırlar. Karıları konuş(a)maz, çocukları hiç susmaz. Ceplerinde 100 dolarlık tomarlar taşır ve herkese göstere göstere dolaşır, ekstra turların hepsine “neyse parası verelim” diyerek katılırlar. Anlattıklarınıza değil ama “efendiliğinize” (yağcılığınıza) not verirler. Genelde Milano, Paris gibi yerlere 2-3. kez giderler, rehbere ilk sordukları soru “gucci, emperio armani nerede?” dir. Disiplin “ 0” dır. Hep geç kalır, hiç özür dilemezler. Serbest zamanlarda alışverişte tercümanlık yapmanızı isterler. Bahşiş şahsına gösterdiğiniz “özel ilgi”yle sınırlıdır. 1. en fazla 2. aşama turlarda ring yaparlar.

Zengin Dullar; Dil bilmezler, Geziye az 3-4 kadın arkadaş katılırlar, Otobüste, Otelin restaurant’ında hep arka masalarda yer ararlar. Tüm “eğlence” turlarına katılırlar. Şehirde kaybolabilirler, yardım da istemezler ama özlerinde grup disiplinleri vardır. Neşelidirler, güleryüzlüdürler, biraz iltifat, biraz nezaket gönüllerini almak için yeterlidir. İyi derecede bahşiş bırakırlar. 1. ve 2. aşama turları yaparlar.

Karı-Koca çalışan genç çiftler: Yazın “sejour” (deniz-kum-güneş), kışın kayak veya kültürel turları seçerler. Henüz “uzaklara” güçleri yetmediğinden Avrupa’cıdırlar. Ücrete dahil olan olan şehir turlarının en ilgilileri ve bilgilileridir. Tura gelmeden en az sizin anlatacağınız kadar “derslerini çalışmışlardır”. Dil bilirler, ekstra turlara katılmazlar. Bazen astarı yüzünden pahalıya çıksa da, yollarda sürünseler de herşeyi kendileri “keşfetmek” isterler. Ne onlar rehberin, nede rehber onların adını ezberler. Eğer şikayet edecek bir şey buldularsa yandınız… Tüm internet sitelerinde, gazetelerin “tüketici köşeleri”nde, TÜRSAB’da, Bakanlıkta dilekçeler en abartılı halleriyle dolaşır. Bahşiş yoktur. 1. aşama turları yaparlar

Kız-kıza tatiller; Bazen grup halinde tura katılırlar, İlk soruları “gece nerede eğlenecekleri”dir. En popüler barlar ve restaurantlar not edildikten sonra birdaha kendilerini havaalanı dönüş transferinde görürsünüz. Bahşiş mi?…Hadi canım… 1. aşama turları yaparlar

Erkek-Erkeğe; çok nadir de olsa grup turlarına katılırlar. Gündüzleri değil ama geceleri rehberleri yanlarından ayrılsın istemezler. 1. aşama turları yaparlar

Bayii, promosyon grupları: Genellikle Anadolu’daki (erkek) bayilerdir. Sochi, Yalta, Moldova, Pattaya en gözde mekanlarıdır. Şehir turunu dahi istemezler. Bir an önce “iş” lerine bakmak isterler. Gidilen ülkenin sadece Oteli, lobisi, restaurant’ı ve odası “görülecek yerler arasındadır“. Yarı vaktiniz Pazarlıklar ve “aracı-buluculuk“larla diğer yarısı anlaşmazlıkların çözümü ile geçer. En komik durum bazen tercümanlık yapmanızı istediklerinde ortaya çıkar. Karılarına söyle(ye)medikleri en romantik cümleleri elin fahişesine tercüme etmenizi isterler. Bahşiş niyetine “kadın” yolladıkları olur. (yan masadan Necati Bey gönderdiler!!!). Disiplin mi??? “uçağı kaçırmasın yeter!”. Hiçbir tur aşamasına tabii değildirler.

Emekliler; Çoğunluğu öğretmen veya asker emeklisidir. Çocuklarını iyi yetiştirmişlerdir ve şimdi “gezme” zamanıdır. Rehberlerin gözdesidirler. Biraz ilgi, biraz saygı onları mutlu etmeye yeter. Ellerinden geldiğince bahşiş bırakırlar. Çok disiplinlidirler. 1. aşama turları yaparlar

Zenginler klübü;İsmi zor telafuz edilen yerler tercihleridir. En gözde mekanlarda, en bildikleri yemekleri yerler ama bilmedikleri en pahalı şarabı açtırırlar. Bazen şaraptan anlamasalar da “geri göndermenin” hazzını yaşamak isterler. Üç günlük tura 3, dört günlük tura 4 bavulla çıkarlar. Dönüşte bavullarının içindeki ikiz bavullar devrededir. Ya hiç ya da abartılı bahşiş bırakırlar. 3. aşama turları da yaparlar.

Sanatçı, Siyasiler; Asla grup turlarına katılmazlar, “tailor made” yani özel istek üzerine hazırlanan turları, Butik ve 5* otelleri tercih ederler. Bayram, yılbaşı v.s. gibi dönemlerde Paris, Roma gibi Türklerin yoğun olduğu bölgelere adım atmazlar. En iyi restaurant’larda en iyi yemekleri seçerler. Standart şarap içerler. Ya hiç ya da bol bahşiş bırakırlar. 2. ve 3. aşama turları yaparlar.

Balayı turları, Sevgililer; “GÖNÜL” leri zengindir, isteklerine 10 bin USD’lık BORA-BORA, TAHiTi-MOOREA veya ZANZiBAR’dan dan başlarlar, Business-clas uçuş, Deniz uçağı ile adaya iniş, Limuzinle Otel Transferi, Deniz üstü bungalow’la devam ederler. Ancak %90’ı sonunda bizim 200-300 USD’lık standart Sharm El Sheikh veya İtalya “paket” turlarını “tercih” ederler.

Ve bizce “VIP”, “sosyete” veya “elit” tabir edilenler ; Birkaç dili birlikte konuşabilirler, onlar da “tailor made” (kişiye özel) turları veya butik otelleri tercih ederler. Bildikleri şarapları ısmarlarlar. Turda hediyelik eşya dışında hiç alış-veriş yapmazlar.Alışveriş için extra yurtdışına çıkarlar. Abartısız ama iyi bahşiş bırakırlar.3. aşama turları yaparlar.